در گفتگوی «نقش اقتصاد» با یک کارشناس بازار مطرح شد: بورس زیر سایه نرخ بهره بالا و خروج نقدینگی

مجتبی خسروجردی روزنامه نگار: در هفته‌های اخیر بازار سرمایه با نوسانات متعددی مواجه بوده است. پیام الیاس کردی، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگو با روزنامه «نقش اقتصاد» ضمن بررسی این تحولات، به تحلیل وضعیت بازار، رفتار سهامداران و نقش متغیرهای کلان اقتصادی در آینده بورس پرداخت.

عوامل تأثیرگذار بر بازار سرمایه

الیاس کردی معتقد است که برای تحلیل وضعیت بازار سرمایه باید به دو دسته از عوامل توجه کرد: عوامل بیرونی و عوامل درونی. عوامل بیرونی شامل تنش‌های بین‌المللی، شرایط سیاسی، نرخ بهره و نرخ ارز هستند. وی با اشاره به افزایش نرخ دلار از حدود 60 هزار تومان به بیش از 80 هزار تومان، بیان کرد: “با توجه به اینکه بورس در ایران ماهیتی تورم‌محور دارد، افزایش قیمت دلار می‌تواند بر بازار تأثیرگذار باشد. البته دلار توافقی نیز که ابتدا دنباله‌روی نرخ آزاد بود، در حال حاضر در محدوده 67 هزار تومان متوقف شده است.”

از سوی دیگر، سیاست‌های پولی و نرخ بهره نیز در روند بازار اثرگذار بوده‌اند. وی افزود: پس از اظهارات مقامات پولی مبنی بر عدم تمدید نرخ اوراق سپرده، بازار اندکی جان گرفت، اما مجدداً با افزایش نرخ بهره در سیستم بانکی، شاهد واکنش منفی بورس بودیم.”

نوسانات نقدینگی در بازار

الیاس کردی به تغییرات جریان نقدینگی در بازار اشاره کرد و گفت: در هفته‌های اخیر ورود پول به بازار بسیار قابل توجه بود، اما در روزهای اخیر خروج نقدینگی به طور میانگین به 700 میلیارد تومان در روز رسیده است. ارزش معاملات نیز کاهش یافته و این نشانه‌ای از عدم جذابیت بازار در شرایط فعلی است.”

وی تأکید کرد که تا زمانی که متغیرهای کلان اقتصادی تغییر نکنند، بازار سرمایه همچنان تحت فشار باقی خواهد ماند و سرمایه‌گذاران نسبت به آینده با احتیاط بیشتری رفتار می‌کنند.

راهبرد سهامداران در شرایط کنونی

این کارشناس بازار سرمایه معتقد است که سهامداران خرد باید با برنامه‌ریزی دقیق وارد بازار شوند و افزود: سرمایه‌گذارانی که بدون برنامه وارد بورس می‌شوند و سبد متنوعی ندارند، در مدیریت سرمایه دچار مشکل خواهند شد. توصیه من به سهامداران خرد این است که سبدی متوازن داشته باشند و با استراتژی‌های مناسب، اقدام به کاهش یا افزایش وزن سهام خود کنند.”

نقش حقوقی‌ها و بازارگردان‌ها

در پاسخ به این پرسش که آیا حقوقی‌ها و بازارگردان‌ها در بازار نقش حمایتی دارند یا خیر، وی توضیح داد: تصور اینکه این بازیگران اقتصادی عامدانه به ضرر بازار عمل می‌کنند، نادرست است. آن‌ها نیز مانند سایر فعالان اقتصادی، شرایط کلان اقتصادی، نرخ ارز، بهره و ریسک‌های موجود را تحلیل کرده و بر اساس آن تصمیم‌گیری می‌کنند.”

چشم‌انداز شاخص سه میلیون واحدی

در خصوص احتمال عبور شاخص کل بورس از سطح سه میلیون واحد، الیاس کردی گفت: برای تحقق این هدف، چند فاکتور کلیدی لازم است: اول، قیمت دلار باید از 90 هزار تومان عبور کند. دوم، نرخ دلار توافقی باید به بالای 75 هزار تومان برسد. سوم، وضعیت تنش‌های سیاسی و بین‌المللی باید مشخص شود. علاوه بر این، سیاست‌گذاری پولی نیز نقش مهمی دارد. اگر نرخ بهره کاهش یابد، شاخص کل می‌تواند از مرز سه میلیون واحد عبور کند.”

وی خاطرنشان کرد که تحلیل بازار سرمایه تنها بر مبنای داده‌های تکنیکال و فاندامنتال نیست، بلکه عوامل سیاسی و سیاست‌گذاری‌های اقتصادی نیز در تعیین روند آن نقش اساسی دارند.

کدام صنایع پتانسیل رشد بیشتری دارند؟

الیاس کردی درباره صنایع مستعد رشد در بورس اظهار داشت: رفتار بازار سرمایه در ایران عمدتاً گروهی است و معمولاً رشد بازار از صنایع لیدر آغاز شده و سپس سایر صنایع را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به نظر من، سرمایه‌گذاران باید به دنبال صنایعی باشند که در سال‌های آینده کمتر با مشکل ناترازی مالی مواجه شوند. با افزایش احتمالی قیمت دلار، بورس همچنان ظرفیت رشد خواهد داشت، اما انتخاب صنایع مناسب برای سرمایه‌گذاری اهمیت بالایی دارد.”

چشم‌انداز ارزش بازار سرمایه ایران

در پایان، الیاس کردی در پاسخ به این پرسش که آیا ارزش بازار سرمایه ایران می‌تواند دوباره به سطوح 400 میلیارد دلاری برسد، تصریح کرد: این امر تنها در صورتی ممکن است که کشور به سمت توافقات بین‌المللی و تعاملات اقتصادی گسترده‌تر حرکت کند. در این شرایط، ارزش بازار سرمایه ایران می‌تواند حداقل به 350 میلیارد دلار و در بهترین حالت تا 500 میلیارد دلار افزایش یابد. اما در صورت عدم تحقق این توافقات، تنها کاهش نرخ بهره می‌تواند به رشد بازار کمک کند.”

جمع‌بندی

بازار سرمایه در حال حاضر تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد و همچنان در شرایطی حساس به سر می‌برد. متغیرهای کلان اقتصادی، سیاست‌های پولی و تنش‌های بین‌المللی از جمله مهم‌ترین عواملی هستند که مسیر آینده بورس را تعیین خواهند کرد. در این شرایط، سرمایه‌گذاران باید با دقت و برنامه‌ریزی اقدام کنند تا از ریسک‌های احتمالی در امان بمانند.

به گزارش روزنامه «نقش اقتصاد» بازار سرمایه در هفته‌های اخیر با نوسانات شدیدی مواجه بوده و بسیاری از سهامداران خرد را در سردرگمی فرو برده است. کاهش ارزش معاملات، خروج نقدینگی و عدم اطمینان نسبت به سیاست‌های اقتصادی، چشم‌انداز بورس را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. در این میان، عواملی همچون نرخ بهره، قیمت دلار، تنش‌های بین‌المللی و سیاست‌های دولت، به‌عنوان محرک‌های اصلی بازار سرمایه، تأثیر بسزایی بر روند شاخص کل دارند.

نرخ دلار و تأثیر آن بر بورس

بازار سرمایه ایران همواره به‌عنوان بازاری تورم‌محور شناخته شده که به‌شدت از تغییرات نرخ ارز تأثیر می‌پذیرد. در ماه‌های اخیر، نرخ دلار آزاد با افزایش از محدوده 60 هزار تومان به بالای 80 هزار تومان، شوکی موقتی به بازار سرمایه وارد کرد و باعث رشد نسبی شاخص شد. با این حال، توقف روند صعودی دلار در محدوده 67 هزار تومان و عدم تثبیت این رشد، موجب شد که این سیگنال مثبت به سرعت اثر خود را از دست بدهد.

نرخ بهره؛ معضلی جدی برای بورس

یکی از چالش‌های اصلی بازار سرمایه در ماه‌های گذشته، نرخ بهره بوده است. با وجود وعده‌های سیاست‌گذار پولی مبنی بر عدم افزایش نرخ بهره اوراق، در عمل نرخ بهره بین‌بانکی و نرخ سود سپرده‌ها در سطح بالایی باقی مانده است. افزایش نرخ بهره، جذابیت سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت را بالا برده و بخشی از نقدینگی را از بازار سهام خارج کرده است. این موضوع در کاهش ارزش معاملات و افت ورود نقدینگی جدید به بازار مشهود است.

خروج نقدینگی و کاهش ارزش معاملات

یکی از مهم‌ترین نشانه‌های رکود در بورس، کاهش ارزش معاملات روزانه است. در هفته‌های اخیر، میانگین ورود پول حقیقی به بازار حدود 700 میلیارد تومان بوده که در برخی روزها حتی منفی شده است. این در حالی است که در روزهای صعودی، ورود پول به بازار گاهاً به بیش از هزار میلیارد تومان می‌رسید. کاهش حجم و ارزش معاملات نشان‌دهنده تردید سرمایه‌گذاران نسبت به آینده بازار و ضعف تقاضا در نمادهای مختلف است.

توصیه به سهامداران؛ برنامه‌ریزی و پرهیز از رفتار هیجانی

در شرایط فعلی، سرمایه‌گذاران خرد باید از تصمیمات هیجانی پرهیز کرده و بر اساس یک استراتژی مشخص در بازار حرکت کنند. تشکیل سبد متنوع، کاهش میانگین خرید در نمادهای بنیادی و مدیریت ریسک، از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به کاهش زیان احتمالی سهامداران کمک کند. همچنین، سرمایه‌گذاران باید توجه ویژه‌ای به نرخ بهره، سیاست‌های دولت و روند قیمتی دلار داشته باشند، زیرا این عوامل نقش تعیین‌کننده‌ای در مسیر آینده بازار سرمایه خواهند داشت.