الناز افشار کارشناس بازار سرمایه: در یک ماه اخیر شاهد روند نزولی در بازار سرمایه بودهایم. عوامل متعددی از جمله تنش و ریسک سیاسی و ناامنی اقتصادی منطقه و ورود پول به بازارهای موازی از جمله طلا و دلار، عدم کاهش نرخ بهره، پیش فروش سکه توسط بانک مرکزی دلایل اصلی افت شاخص بورس در روزهای اخیر بودهاند.
یکی از دلایل نزولی بودن بازار و فرسایشی بودن آن در ماه اخیر به روی کار آمدن ترامپ و غیر قابل پیشبینی بودن اوضاع سیاسی بوده؛ چرا که ترامپ با امضای یادداشت امنیتی علیه ایران و واکنش رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر عاقلانه نبودن مذاکره با آمریکا، باعث رشد هیجانی قیمت دلار و کاهش ارزش پول ملی شد و همین امر موجب شد پول از بازار سرمایه خارج شود و به سمت بازار طلا و دلار سوق پیدا کند بطوری که در بازار سرمایه ورود نقدینگی به صندوقهای طلا رکورد جدیدی را ثبت کرد. در این میان اخباری پیرامون استیضاح وزیر اقتصاد و تغییر ریاست بانک مرکزی، فضای نااطمینانی بیشتری در اقتصاد کشور ایجاد کرد که خود تأثیر بسزایی بر بی ثباتی سیاستهای اقتصادی و ریزش بیشتر بازار سرمایه داشت. حال اخباری غیر رسمی منتشر شده است که ترامپ در حال پیگیری مذاکرهای محرمانه تا قبل از فرارسیدن ماه اکتبر (تاریخ سررسید توافق برجام) است و عربستان هم اعلام کرده که آمانده میانجیگری بین ایران و آمریکا است. با توجه به این خبرها و غیر قائل پیشبینی بودن مذاکرات بین ایران و آمریکا، تصمیم گیری را برای سرمایه گذاران در بازار سرمایه بسیار دشوار است و شرایط نابسامان اقتصادی و ریسک سیستماتیک و ابهامات سیاسی و مدیریتی، آنها را به سمت سرمایهگذاری در بازار طلا و ارز سوق میدهد. رشد قیمت طلا و امنیت آن، باعث شده است صندوقهای طلا موفق به جذب نقدینگی شوند و بورس در این شرایط فرسایشی شده است.یکی دیگر از دلایل ریزش بورس عدم کاهش نرخ بهره بانکی به 25 درصد بوده و همچنان نرخ بهره اواق بین 30 تا 34 درصد میباشد که این خود فضا را برای رشد بورس دشوار میکند. نرخ دلار در بازار آزاد 90 هزار تومان و نرخ دلار محاسباتی برای صنایع صادراتمحور حدود 67 هزار تومان است که همچنان با انتقال ارز از سامانه نیما به سامانه ارز توافقی، نرخ ارز یکسانسازی نشده و این شکاف، بازار را تحت تأثیر قرار میدهد.
از دیگر عوامل ریزش بازار میتوان به پیش فروش سکه توسط بانک مرکزی اشاره داشت که باعث جذب نقدینگی میشود و انتظارات تورمی را به سال بعد منتقل میکند و سودی با ریسک پایینتر را نصیب سرمایهگذاران خود میکند. در نتیجه این رویداد، جذابیت سهمهای بورسی کاهش مییابد و موجب تضعیف بازار سرمایه خواهد شد.با تو جه به افت و اخیر شاخص بورس و افزایش قیمت ارز، بازار سهام به نقطه اوج ارزندگی خود رسیده است؛ چرا که ارزش دلاری بازار به کف آبان ماه خود رسیده است! به عبارت دیگر تمامی رشد قیمتها در بازار از لحاظ دلاری با توجه به اصلاح اخیر بورس و رشد نرخ ارز پس گرفته شد و بازار سرمایه دوباره به نقطه حمایتی و کف ارزش دلاری خود قرار گرفته است. با توجه به رشد تورم و نقدینگی بازار سرمایه در شرایط بهتری نسبت به بازارهای رقیب خود قرار دارد و بسیاری از سهمها در کف قیمتی خود قرار گرفتهاند و با توجه به نرخ ارز و اصلاح اخیر از لحاظ بنیادی و تکنیکالی در قیمتهای بسیار جذابی قرار دارند. ارزش دلاری بازار سرمایه باید به یکی از اولویتهای تحلیلگران و فعالان بازار سرمایه در جهت سرمایهگذاری و مدیریت ریسک قرار گیرد.اگر وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور به ثبات برسد و اتفاق جدیدی رخ ندهد، افت بیشتری برای بازار سرمایه متصور نیستم و انتظار میرود وضعیت بهتری پیدا کند و با آغاز سال 1404 به روند صعودی و افزایشی خود بازگردد.