مِهردخت میرزایی-روزنامه نگار: حسن حسین‌نیا، تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با «نقش اقتصاد»، درمورد روند بازار سرمایه گفت: بعد از جنگ 12 روزه، شاهد رکود و بازار بسیار منفی و خروج سنگین سرمایه از بازار سرمایه بودیم؛ ولی بعد از آن با حمایت‌هایی که از طرف بانک مرکزی و دولت صورت گرفت تا حدودی، شرایط بازار تغییر پیدا کرد تا این‌که به ماه‌هایی رسیدیم که بازار شرایط نسبتاً خوبی داشت و نسبتاً به این معنا که اگرچه بسیاری از نمادها رشد آن‌چنانی نکردند ولی بعضی از نمادها به‌خصوص شرکت‌های بزرگ شاهد رشد نسبی بودند. اما این‌که آیا بازدهی مطلوبی برای سهامداران بوده است یا خیر؟ باید گفت که اگر به پنج سال گذشته نگاه کنیم روند نشان‌دهنده عقب‌ماندگی بازار سرمایه از سایر بازارهاست و عملاً بازدهی حقیقی یا واقعی منفی در بازار سرمایه وجود داشته است.
این تحلیلگر بازار سرمایه در رابطه با متغیرهای تأثیرگذار بر بازار سرمایه تصریح کرد: اگر بخواهیم نگاهی به متغیرهای تأثیرگذار بر بازار سرمایه و روند آن در ادامه سال 1404 داشته باشیم، در وهله اول باید به ریسک‌های سیستماتیک و موضوع هسته‌ای و هرگونه مذاکرات احتمالی پیرامون آن بپردازیم. زیرا با وجود این‌که شرایط در منطقه کمی آرام‌تر شده است ولی نااطمینانی ناشی از تنش‌هایی که در ماه‌های گذشته در منطقه وجود داشته همچنان بر سایر بازارهای مالی کشور سایه افکنده است و موضوع هسته‌ای هم، به دلیل تحریم‌های پیرامون آن و یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین عوامل مؤثر بر همین تنش مورد توجه قرار می‌گیرد. پس اگر در این حوزه اتفاق خاصی بیفتد، می‌تواند بر بازار سرمایه و البته سایر بازارهای مالی کشورمان هم، تأثیر بگذارد.
حسین‌نیا ادامه داد: از دیگر متغیرهای تأثیرگذار می‌توان به فاکتورهای مؤثر و موجود در بودجه پیشنهادی سال 1405 اشاره کرد و نرخ دلاری که دولت در بودجه پیشنهادی سال 1405 خواهد دید و این‌که آیا ارز ترجیحی همچنان مثل قبل ادامه خواهد داشت یا خیر؟!
نرخ دلار و ارز و میزان کسری بودجه احتمالی؛ یعنی با توجه به آن چک و شوکی که پیش‌نویس بودجه در مجلس ایجاد می‌کند، در پایان می‌توان برآوردی از احتمال کسری بودجه و ارزش کسری بودجه احتمالی پیدا کرد که این مسئله می‌تواند تحول آتی را به ما نشان دهد و روی بازار سرمایه و سایر بازارها نیز قطعاً تأثیرگذار خواهد بود.
این تحلیلگر بازار سرمایه یادآور شد: این‌که در بودجه، مشوق‌هایی برای صنایع در نظر گرفته شود یا خیر؟، مشوق‌هایی مثل مشوق‌های مالیاتی، نرخ بهره مالکانه برای معادن، یا مثلاً بحث نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و نرخ گاز صنعتی که در ماه‌ها و هفته‌های گذشته هم بسیار خبرساز بودند برای بازار سرمایه اهمیت زیادی دارند و تا حدودی، می‌توانند بازدهی مورد انتظار را رقم بزنند؛ بنابراین تحلیلگران می‌توانند بر اساس آن، بازدهی آتی مورد انتظار از بازار سرمایه را تحلیل کنند.
حسین‌نیا گفت: رویکرد دولت درمورد قیمت‌گذاری دستوری در ماه‌های آینده و سال آینده اهمیت دارد؛ هرچند که ما اخباری پیرامون این مسئله می‌شنویم، ولی آیا همچنان قیمت‌گذاری دستوری به جز کالاهای اساسی، مثلاً در بازار خودرو که برای بورس ما هم بسیار مهم است، ادامه خواهد داشت یا شاهد تغییراتی در این حوزه خواهیم بود؟
این تحلیلگر بازار سرمایه تأکید کرد: بحث انرژی از دیگر متغیرهای تأثیرگذار بر بازار سرمایه است. زیرا متأسفانه در سال‌های اخیر، شاهد قطعی انرژی اعم از برق و گاز در فصول سرد و گرم بوده‌ایم. به همین دلیل، باید دید که آیا این روند ادامه خواهد داشت یا نه؟ چون می‌دانیم که این موضوع روی هزینه‌های مالی و تولید و فروش صنایع تأثیر بسیار مهمی دارد.
حسین‌نیا ادامه داد: ریزساختارهایی مثل حجم مبنا و دامنه نوسان از دیگر متغیرهایی هستند که برای بازار بسیار مهم هستند؛ به طوری‌که در ماه‌های گذشته و حتی سالیان اخیر، بحث درمورد دامنه نوسان و محدودیت‌های آن و چگونگی آن بسیار بوده است و اختلافات زیادی وجود دارد؛ بنابراین اگرچه یک دامنه نوسان سه‌درصدی می‌تواند در شرایط پرریسک تا حدی این هیجانات را تعدیل کند، ولی فراموش نکنیم که باعث شکل‌گیری پدیده صف خرید و فروش می‌شود و دلیلش هم، محدودیت این دامنه در بازه سه‌درصد است و باعث می‌شود که جذابیت این بازار ازبین برود.
این تحلیلگر بازار سرمایه خاطرنشان کرد: با توجه به کارمزد معاملاتی که خریداران و فروشندگان و فعالان بازار سهام باید پرداخت کنند، عملاً دامنه سه‌درصدی تا حدودی جذابیت را کاهش می‌دهد و بخش مهمی از معامله‌گران و فعالان این بازار که عملاً نقدشوندگی بازار را بیشتر می‌کنند تا حد زیادی از بازار دور می‌شوند و آن جذابیت برایشان از بین می‌رود. در نتیجه، کاهش حجم مبنا می‌تواند به واقعی‌تر شدن قیمت‌ها در روندهای صعودی و نزولی کمک کند.
همچنین، موضوعی که در روزهای اخیر بسیار داغ است، موضوع تسویه T+1 است و اگر چنین اتفاقی بیفتد؛ یعنی فروشنده بعد از یک روز بتواند به پول خودش برسد قطعاً باعث کاراتر شدن بازار و بهینه شدن شرایط خواهد شد و می‌تواند برای بازار سرمایه عامل جذابی باشد.
