سبد انرژی جهان بدون تغییر!

محمد امین سامنی روزنامه نگار: کشورهای عضو اتحادیه اروپا در تلاش برای تعیین تاریخ پایان یارانه سوخت‌های فسیلی قبل از اجلاس آب و هوای COP28 در دبی شکست خوردند. قرار بود با تعیین این تاریخ در سبد انرژی جهان چه اتفاقی بیافتد؟

وزرای محیط زیست از 27 کشور عضو اتحادیه اروپا توافق کردند که مذاکره‌کنندگان باید از کشورها بخواهند که به یارانه سوخت‌های فسیلی در اسرع وقت پایان دهند، به جز مواردی که به فقر انرژی یا انتقال عادلانه به انرژی پاک می‌پردازند. این در حالی‌ست که این گروه نتوانستند بر سر تاریخ مشخصی به توافق برسند.

در آستانه این نشست، کشورها در نظر داشتند از میان دو تاریخ 2025 یا 2030 یک تاریخ را به عنوان پایان مهلت پرداخت یارانه سوخت‌های فسیلی معرفی کنند که بی‌نتیجه ماند.

به گزارش بلومبرگ، کشورهای اتحادیه اروپا توافق کردند که دستیابی به هدف توافق پاریس برای محدود کردن گرمایش به 1.5 درجه سانتیگراد مستلزم حذف تدریجی سوخت‌های فسیلی در جهان است و سیستم برق جهانی باید در دهه 2030 به طور کامل یا عمدتاً کربن‌زدایی شود و جایی برای انرژی زغال سنگ باقی نماند. گروه‌های زیست‌محیطی از این ترس که ممکن است استفاده از سوخت‌های فسیلی را از طریق فناوری جذب و ذخیره‌سازی کربن طولانی‌تر کند.گرین گروپز نتیجه را ناامیدکننده می‌دانند، زیرا اتحادیه اروپا معمولاً یکی از جاه‌طلبانه‌ترین مناطق برای مقابله با علل تغییرات آب و هوایی است. بیست و هشتمین کنفرانس کشورهای عضو سازمان ملل متحد که به‌عنوان COP28 شناخته می‌شود، قرار است پیشرفت‌هایی را برای حفظ گرمایش جهانی زیر 1.5 درجه سانتی‌گراد و اقدامات بیشتر انجام شود.وزیران اتحادیه اروپا همچنین موافقت کردند که تعهد اتحادیه اروپا درباره آب و هوا را به روز کنند و گفتند که اتحادیه می‌تواند تا سال 2030 به هدف کاهش انتشار 55 درصدی خود دست یابد.اتحادیه اروپا همچنین خواستار سه برابر کردن ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر در سطح جهان تا پایان دهه و دو برابر شدن نرخ بهبود بهره‌وری انرژی خواهد شد.اکنون این سؤال کلیدی مطرح می‌شود که آیا اتحادیه اروپا می‌تواند حمایت خود را برای حذف تدریجی سوخت‌های فسیلی و سایر اقدامات برای افزایش سرعت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در شرایط تورم بالا و خطرات ژئوپلیتیکی فزاینده بسیج کند.

مخالفت برخی کشورها

مخالفت کشورهایی از جمله ایتالیا، مجارستان و لهستان، با تاریخ‌های مشخص برای پایان یارانه سوخت‌های فسیلی. این کشورها می‌گویند که این تاریخ‌ها بسیار جاه‌طلبانه هستند و می‌توانند بر اقتصاد آنها تأثیر منفی بگذارند.

تورم بالا

تورم بالا و خطرات ژئوپلیتیکی فزاینده، که تمرکز کشورهای اروپایی را بر روی مسائل کوتاه‌مدت‌تر مانند تأمین انرژی و امنیت غذایی منحرف کرده است.

اتحادیه اروپا معمولاً یکی از جاه‌طلبانه‌ترین مناطق برای مقابله با علل تغییرات آب و هوایی است. شکست این اتحادیه در تعیین تاریخ پایان یارانه سوخت‌های فسیلی می‌تواند اعتماد سایر کشورها را به رهبری اتحادیه اروپا در این زمینه کاهش دهد.حتی اگر این امر به معنای اتخاذ اقدامات سخت‌گیرانه‌تر در کوتاه‌مدت باشد. شکست اتحادیه اروپا در تعیین تاریخ پایان یارانه سوخت‌های فسیلی نشان می‌دهد که حتی رهبران جهانی نیز در برابر فشارهای سیاسی داخلی برای حفظ یارانه سوخت‌های فسیلی آسیب‌پذیر هستند. این امر می‌تواند به افزایش فشار بر سایر کشورها برای تعیین تاریخ‌های پایان یارانه سوخت‌های فسیلی کمک کند.اتحادیه اروپا در تعیین تاریخ پایان یارانه سوخت‌های فسیلی شکست خورد، اما همچنان به دنبال رهبری در مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی است. این اتحادیه در COP28 پیشنهاداتی را برای پایان دادن به یارانه سوخت‌های فسیلی، افزایش سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر و بهبود بهره‌وری انرژی ارائه خواهد کرد.