وحید حاتمی-روزنامه نگار: بازار ارز پس از سه هفته آرامش نسبی، دوباره با موجی از نوسان و افزایش قیمت روبه‌رو شد. دلار آزاد به کانال 109 هزار تومان صعود کرد، دلار هرات در مرز 108 هزار و 900 تومان متوقف شد و درهم امارات با عبور از سطح حساس 30 هزار تومان، به نماد بازگشت تقاضای حواله‌ای و سیگنال‌گذار تازه برای بازار ارز ایران بدل شد. تحلیلگران می‌گویند تثبیت درهم بالای این سطح روانی می‌تواند مسیر دلار را تا سقف 110 هزار تومان هموار کند و فضای آرام هفته‌های گذشته را دگرگون سازد.
در معاملات دیروز بازار ارز، پس از سه هفته ثبات نسبی و رکود قیمتی، بار دیگر نشانه‌های تغییر روند ظاهر شد. اسکناس آمریکایی در بازار آزاد با جهشی محسوس، از مرز 108 هزار تومان عبور کرد و تا محدوده 109 هزار و 650 تومان پیش رفت. دلار هرات نیز که طی هفته‌های گذشته در محدوده 107 هزار تومان نوسان داشت، امروز به کانال 108 هزار تومان وارد شد و درهم امارات نیز با افزایش تا سطح 30 هزار تومان، به روند افزایشی ارزهای منطقه‌ای دامن زد.
این تحولات در حالی رخ داد که از ابتدای روز، بازار با «گپ مثبت» بازگشایی شد. دلار آزاد در نرخ 108 هزار و 400 تومان آغاز به کار کرد و در ادامه، تحت فشار تقاضای تجاری و سفته‌بازی، روندی صعودی در پیش گرفت. داده‌های میدانی از بازار تهران و هرات نشان می‌دهد که جریان خرید در ساعات ابتدایی معاملات تقویت شده و سمت تقاضا، نسبت به روزهای گذشته فعال‌تر عمل کرده است.
بازگشت نوسان به بازاری که به ثبات عادت کرده بود
رفتار قیمت‌ها در سه هفته گذشته بیشتر منعکس‌کننده فاز «تعادل مصنوعی» بود؛ بازاری که تحت مدیریت عرضه از سوی بانک مرکزی و محدودیت در تقاضای حواله‌ای، در محدوده 107 هزار تومان نوسان محدودی داشت. با این حال، افزایش تقاضای فصلی و رشد انتظارات تورمی پس از اظهارنظرهای تازه مقامات اقتصادی، این تعادل را به چالش کشیده است.
تحلیلگران می‌گویند سرعت رشد قیمت‌ها در دو روز گذشته افزایش یافته و اکنون بازار در حال واکنش به ترکیبی از سیگنال‌های اقتصادی و سیاسی است؛ از جمله زمزمه‌های مربوط به بازنگری در سیاست انرژی و بنزین، و نیز تصمیم اخیر بانک مرکزی درباره نرخ ارز ترجیحی.
شایعه‌های بنزینی و اثر روانی آن بر بازار ارز
در حالی‌که برخی فعالان بازار رشد اخیر دلار را ناشی از نگرانی‌های تورمی پس از گمانه‌زنی درباره افزایش نرخ بنزین می‌دانند، اظهارات روز گذشته وزیر نفت به این فضای ذهنی دامن زد. او اعلام کرد که «شایعات درباره افزایش قیمت بنزین را تکذیب نمی‌کنم» و افزود که «تمام پیشنهادها در حال بررسی است»، هرچند فعلاً برنامه‌ای برای تغییر در قیمت سهمیه‌ای وجود ندارد.
این جمله مبهم، از نگاه فعالان اقتصادی به‌معنای باز گذاشتن در برای تصمیم‌گیری احتمالی در ماه‌های آینده تلقی شد؛ عاملی که می‌تواند موجی از انتظارات تورمی را تحریک کند.
سیاست ارزی دولت؛ از تعدیل ترجیحی تا تک‌نرخی
در همین حال، رئیس‌کل بانک مرکزی نیز در صحن علنی مجلس از اثر مستقیم افزایش نرخ ارز ترجیحی بر تورم سخن گفت. فرزین تصریح کرد که با رشد نرخ ارز ترجیحی از 45 به حدود 70 هزار تومان در آذرماه 1403، تورم دوباره روند صعودی به خود گرفته و هم‌اکنون به سطح 38.9 درصد رسیده است.
این اظهارات، در کنار افزایش آرام نرخ ارز توافقی، از نگاه برخی کارشناسان نشانگر حرکت تدریجی دولت به‌سوی تک‌نرخی‌سازی ارز است. تحلیلگران بازار معتقدند این روند اگرچه به ظاهر با هدف شفافیت و حذف رانت انجام می‌شود، اما در کوتاه‌مدت می‌تواند باعث رشد نرخ ارز در بازار آزاد و افزایش انتظارات تورمی شود.
الگوی نوسان در بازار آزاد؛ کف 107 هزار، سقف 109 هزار تومان
بازار آزاد طی هفته‌های اخیر الگویی قابل پیش‌بینی از خود نشان داده است: هر بار که قیمت دلار به محدوده 107 هزار تومان نزدیک می‌شود، خریداران با ورود سنگین به بازار باعث بازگشت قیمت تا سطوح بالاتر می‌شوند.
به بیان دیگر، کف حمایتی 107 هزار تومان در نقش نقطه خرید شناخته شده و فروشندگان نیز در محدوده 109 هزار تومان اقدام به ذخیره سود می‌کنند. در نتیجه، بازار در یک بازه نوسانی محدود، اما پرمعنا در حال حرکت است؛ ناحیه‌ای که فعالان حرفه‌ای از آن برای معاملات کوتاه‌مدت استفاده می‌کنند.
بازاری میان مدیریت و واقعیت
روند اخیر بازار ارز نشان می‌دهد که اگرچه سیاست‌های کنترلی بانک مرکزی توانسته ثبات نسبی را حفظ کند، اما تغییرات در نرخ‌های ترجیحی، گمانه‌زنی‌های مربوط به حامل‌های انرژی و فشار انتظارات تورمی، تعادل شکننده فعلی را تهدید می‌کند. ورود دلار آزاد به کانال 109 هزار تومان را می‌توان نه صرفاً یک جهش روزانه، بلکه نشانه‌ای از شروع مرحله تازه‌ای از واکنش بازار به متغیرهای بنیادی دانست.
در شرایط فعلی، چشم بازار بیش از هر چیز به تصمیم‌های آتی دولت و تحولات در بازارهای جهانی دوخته شده است. هرگونه تغییر در سیاست انرژی یا نحوه تخصیص ارز ترجیحی می‌تواند جهت حرکت دلار را در هفته‌های پیش‌رو تعیین کند؛ خواه به سمت بازگشت به ثبات، یا حرکت تدریجی به سمت سطوح بالاتر.
افزایش حرارت در بازار ارز؛ دلار آزاد وارد کانال 109 هزار تومان شد
قیمت دلار آزاد معاملات امروز را با گپ مثبت 450 تومانی دو کانال بالاتر، در نرخ 108 هزار و 400 تومان بازگشایی کرد ودر نیمه اول روز با مسیر صعودی تا سطح 108 هزار و 950 تومان افزایش یافت. دلار آزاد در نیمه دوم روز با ادامه روند صعودی وارد کانال 109 هزار تومان شد و تا نرخ 109 هزار و 650 تومان افزایش یافت.
به گفته تحلیلگران ارزی، صعود امروز دلار آزاد تا محدوده 109 هزار و 650 تومان، نتیجه ترکیب دو عامل هم‌زمان است: افزایش تقاضای تجاری در آستانه پایان ماه میلادی و کاهش عرضه بازارساز در معاملات نقدی. کارشناسان معتقدند عبور دلار از محدوده 108 هزار و 800 تومان به‌عنوان مقاومت میان‌مدت، می‌تواند مسیر حرکت به سمت مقاومت بعدی در 109 هزار و 800 تا 110 هزار تومان را باز کند. با این حال، تثبیت نرخ بالای مرز 109 هزار تومان نیازمند حجم معاملات بالا و پایداری انتظارات تورمی است.
از دید تکنیکال، حمایت اصلی دلار در سطح 108 هزار و 200 تومان قرار دارد و از دست رفتن آن می‌تواند بار دیگر بازار را به محدوده 107 هزار و 800 تومان بازگرداند. در سوی مقابل، چنانچه فشار تقاضا در بازار فردایی تداوم یابد و خریداران بتوانند مقاومت 109 هزار و 800 تومان را بشکنند، احتمال جهش مقطعی تا سطح 110 هزار و 500 تومان نیز دور از انتظار نیست.
تحلیلگران تأکید می‌کنند که بازار در فاز «انتظار و ریسک‌پذیری محدود» قرار دارد و نوسان‌های روزهای اخیر بیش از آنکه نشانه جهش بنیادی باشد، حاصل افزایش کوتاه‌مدت تقاضای سفته‌بازی و تغییر انتظارات در بازار ارزهای همسایه است. در مجموع، تا زمانی‌که دلار زیر سطح 110 هزار تومان تثبیت نشده، روند فعلی بیشتر جنبه اصلاحی و هیجانی دارد تا آغاز یک موج صعودی پایدار.
دلار هرات در مسیر نوسان کنترل‌شده؛ مقاومت 108 هزار و 900 تومان سد صعود روزانه شد
قیمت دلار هرات معاملات امروز را با گپ مثبت 650 تومانی در کف کانال 108 هزار تومان بازگشایی کرد و در نیمه اول روز بین نرخ بازگشایی و 107 هزار و 800 تومان در نوسان بود و در میانه روز با افزایش وارد کانال 108 هزار تومان شد و در مسیر صعودی تا سطح 108 هزار و 900 تومان بالا رفت و با مقاومت از این مرز فاصله گرفت و در نهایت در نرخ 108 هزار و 600 تومان معاملات را به پایان برد.به باور تحلیلگران فنی، رفتار امروز دلار هرات نشانه‌ای از تقویت تدریجی خریداران در محدوده‌های حمایتی و هم‌زمان فشار فروش در مرزهای مقاومتی بالادست است.کارشناسان می‌گویند در حال حاضر حمایت مهم دلار هرات در محدوده 107 هزار و 750 تا 107 هزار و 900 تومان قرار دارد؛ سطحی که بارها در روزهای اخیر مانع از افت عمیق‌تر شده است. در صورت از دست رفتن این مرز حمایتی، احتمال بازگشت نرخ به کف کانال 107 هزار تومان وجود دارد. در مقابل، اگر دلار بتواند در معاملات آتی از مقاومت 108 هزار و 900 تومان عبور کند، مسیر برای حرکت تا مقاومت کلیدی 109 هزار و 300 تومان هموار خواهد شد.تحلیلگران معتقدند ساختار فعلی نمودار هرات بیش از آنکه نشان از آغاز یک روند صعودی پایدار داشته باشد، بیانگر فاز فشرده‌سازی قیمت (Compression Phase) پیش از تعیین جهت نهایی بازار است. به همین دلیل، تثبیت قیمت بالای سطح 109 هزار تومان می‌تواند سیگنال آغاز موج جدیدی از خریدها باشد، اما تا آن زمان بازار هرات همچنان در محدوده فشرده 107٫8 تا 108٫9 هزار تومان نوسان خواهد داشت و واکنش معامله‌گران در روزهای آینده تعیین‌کننده مسیر بعدی است.
درهم در آستانه جهش جدید؛ عبور از مرز 30 هزار تومان سیگنال صعود به بازار ارز داد
قیمت درهم امارات معاملات خود را با گپ مثبت 300 تومانی در نرخ 29 هزار و 800 تومان استارت زد و تا میانه روز بین نرخ آغازین و 29 هزار و 900 تومان در نوسان بود و در نیمه دوم روز با افزایش وارد کانال 30 هزار تومان شد و در نرخ 30 هزار و 100 تومان بسته شد.
به گفته معامله‌گران فنی بازار ارز، رفتار درهم امارات در معاملات امروز نشانه‌ای از بازگشت تدریجی تقاضا به بازار حواله‌ای دارد.
از دید تحلیلگران تکنیکال، عبور موفق درهم از محدوده 30 هزار تومان به‌معنای شکست مقاومت میان‌مدت است و در صورت تثبیت بالای این سطح، هدف بعدی قیمت در ناحیه 30 350 تا 30 500 تومان تعریف می‌شود. در مقابل، سطح 29 800 تومان نقش حمایت کلیدی دارد؛ محدوده‌ای که در صورت از دست رفتن آن، احتمال بازگشت قیمت به کف 29 600 تومان وجود دارد.معامله‌گران می‌گویند تا زمانی که درهم بالای 30 هزار تومان معامله شود، سیگنال‌ها به نفع ادامه روند صعودی باقی خواهد ماند. با این حال، حجم معاملات کم و احتیاط فعالان در روزهای اخیر نشان می‌دهد بازار هنوز در حال ارزیابی تأثیر نوسانات دلار توافقی و اخبار مربوط به سیاست‌های ارزی دولت است. تثبیت درهم بالای سطح روانی 30 هزار تومان می‌تواند زمینه را برای حرکت دوباره دلار آزاد به سمت سقف 110 هزار تومان فراهم کند و بار دیگر تعادل بازار ارز را به چالش بکشد.
