مریم فکری: قفل اف‌ای‌تی‌اف بالاخره چه زمانی باز می‌شود؟ آن هم در شرایطی که گفته می‌شود فقط ایران، میانمار و کره‌شمالی در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف قرار دارند و بقیه کشورها قواعد اف‌ای‌تی‌اف را پذیرفته‌اند.
با این وجود، به نظر می‌رسد فضای اقتصادی و سیاسی کشور همچنان مردد است و یکی به نعل و یکی به میخ زده می‌شود. اما به اعتقاد کارشناسان، ماجرا نه پیچیده است و نه عجیب و درباره اف‌ای‌تی‌اف درگیر ساده‌انگاری و شعارهای بدون ضمانت اجرایی شده‌ایم.
تحلیلگران اعتقاد دارند با فعال شدن مکانیزم ماشه، تداوم حضور ایران در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف می‌تواند هزینه‌های کشور را در مدیریت تحریم‌ها افزایش دهد.
این در حالی است که برخی از جریان‌های سیاسی و نهادهای داخلی نسبت به همکاری کامل با این نهاد بین‌المللی دیدگاه‌های متفاوت و گاه منفی دارند و آن را تهدیدی برای استقلال اقتصادی و امنیت ملی ارزیابی می‌کنند.
برچسب کشور پرخطر را از روی ایران برداریم
برخی از منتقدان عنوان می‌کنند که با پذیرش اف‌ای‌تی‌اف، اطلاعات کشور باید به خارج داده شود. اما در مقابل دبیر شورای‌عالی پیشگیری و مقابله با جرایم پولشویی و تامین مالی تروریسم در گفت‌وگو با خبرآنلاین تاکید کرده است: باید برچسب کشور پرخطر را از روی ایران برداریم.
هادی خانی در این میان در یک گفت‌وگوی تلویزیونی تاکید کرده است: ما هیچ جایی و در هیچ سندی از توصیه‌های اف‌ای‌تی‌اف قرار نیست به اف‌ای‌تی‌اف اطلاعاتی بدهیم.
به گفته او، کشورهای دنیا حتی کشورهایی که در توسعه اقتصادی هستند مثل هند، روسیه، چین و سایر کشورها که نگران رقبای اقتصادی خودشان هستند، اگر قرار بود اطلاعاتی به اف‌ای‌تی‌اف در حوزه فعالیت‌های اقتصادی خودشان بدهند که الان با اف‌ای‌تی‌اف همکاری نمی‌کردند.
خانی متذکر شده است: اف‌ای‌تی‌اف فقط برای ما چالش نیست؛ برای همه دنیا چالش است، تمام کنوانسیون‌هایی که نگران هستیم، کشورهای دیگر هم نگرانند که حق شرط گذاشتند و همه گفتند یک نهاد بین‌المللی است و گزارش‌هایش در سرمایه‌گذاران خارجی تاثیر دارد.
در این میان، او پیش از نیز در گفت‌وگویی گفته بود: معتقدم کسانی که با تصویب پالرمو یا سی‌اف‌تی مخالف بودند و مخالفت می‌کنند، یا مخالف عادی سازی پرونده کشورمان با اف‌ای‌تی‌اف هستند و خروج ایران از لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف را فاقد دستاورد ملموس و مشخصی می‌دانند، در یک کلام دلسوزانی هستند که دانش و آگاهی لازم درباره این موضوع را ندارند.
خانی یادآور شده بود: این افراد و این جریان، متاسفانه اسناد موجود درباره اف‌ای‌تی‌اف را به طور دقیق مطالعه نکردند و تحقیقات میدانی انجام ندادند و ضمن اینکه رفتار اف‌ای‌تی‌اف با سایر کشورها ندیده‌اند و نمی‌دانند که اصولا در دنیا هیچ کشوری اطلاعاتی به اف‌ای‌تی‌اف نمی‌دهد و ایران هم قرار نیست اطلاعاتی بدهد.
محمدصادق الحسینی، اقتصاددان نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین در واکنش به این انتقادات گفته است: کسانی که می‌گویند که با پذیرش اف‌ای‌تی‌اف، اطلاعات به خارج داده می‌شود، حرف‌های بی‌ربطی است، چون اف‌ای‌تی‌اف یک‌سری دستورالعمل است؛ مثل دستورالعمل‌های اینترپل که باید رعایت شود که عملا پولشویی در کشور اتفاق نیفتد. یک دستورالعمل این است که جابه‌جایی پول نقد چگونه باید باشد و یا انتقال به حساب‌ها شامل چه مقرراتی است. یک‌سری دستورالعمل‌های این‌طوری است.
الحسینی افزوده است: اطلاعات در زمانی داده می‌شود که خودت می‌خواهی. اینترپل هم همین است. در اینترپل هم شما مجرمانی را تحویل می‌دهید که می‌خواهید.
وی عنوان کرده است: کسانی که ایران را در چاه انداختند و باعث شدند کشور با فهم غلط نسبت به اف‌ای‌تی‌اف و نفهمیدن موضوع، به جایی برسد که امروز ما حتی با تصویب کنوانسیون، در نهایت می‌توانیم از لیست سیاه بیرون بیاییم و به‌هرحال در لیست خاکستری می‌مانیم، باید جواب‌گوی اقدامات‌شان باشند.
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که نفع مخالفان از مخالفت با پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف چیست؟ گفته است:این را باید از خودشان بپرسید، ولی به طور طبیعی می‌شود یک چیزهایی حدس زد. حتما اسرائیل به عنوان رقیب و دشمن منطقه‌ای ایران از اینکه اف‌ای‌تی‌اف در داخل ایران تصویب نشود، نفع می‌برد. برخی از این تندروها هم بعید نیست که خطی که می‌گیرند، از این افراد آلوده باشد.
الحسینی افزوده است: از سوی دیگر، خیلی از این‌ها هم فهم ماجرا را ندارند و یک چیزی به آن‌ها توسط نفوذی‌های اسرائیل گفته می‌شود و به دلیل اینکه بلد نیستند و نمی‌دانند، شروع به مخالفت با پذیرش اف‌ای‌تی‌اف می‌کنند. این مخالفت‌ها نتیجه جهل است، چراکه اگر فردی، اندکی سازوکارها را بداند، می‌داند که این حرف‌ها اصلا مبنا ندارد.
وی تاکید کرده است: اف‌ای‌تی‌اف را همه کشورهای دنیا پذیرفته‌اند و ما باید به همین سمت می‌رفتیم. این واضح است که منفعت دشمنان ایران بوده که در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف قرار بگیریم. واقعا اف‌ای‌تی‌اف هیچ ضرری برای ایران ندارد.
دچار مشکل جهالت اقتصادی هستیم
مهدی پازوکی، اقتصاددان نیز در گفت‌وگو با خبرآنلاین گفته است: اف‌ای‌تی‌اف ۳۵ عضو اصلی و ۱۸۹ عضو همکار دارد. ما قرار است عضو همکار اف‌ای‌تی‌اف باشیم. من امیدوارم ایران در سایر موارد هم سعی کند با سازمان‌های بین‌المللی مراوده خود را بیشتر کند؛ چراکه هر چه مراوده ایران بیشتر شود، این به نفع ماست.
وی تاکید کرده است: یک مشکلی که اقتصاد ایران دارد، جهالت اقتصادی است. برخی از تندروها به دلیل اینکه آشنایی با دنیا ندارند، وقتی بانک جهانی گزارشی درباره ایران می‌دهد، می‌گویند این استکبار جهانی است؛ در حالی که گزارش را وزارت اقتصاد برای آن‌ها می‌فرستد.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرده است: ما بحران جهالت داریم. من اعتقاد دارم رابطه ما با دنیا هر چه صمیمانه‌تر شود، به نفع ملت ایران، جامعه ایران و توسعه ایران است.
هنوز اندرخم مقدمات اف‌ای‌تی‌اف گیر افتاده‌ایم
مسعود دانشمند، فعال اقتصادی هم در خصوص گره‌ها و موانع پیش روی دولت برای به سرانجام رساندن FATF گفته است: آن چه در مسیر FATF گره ایجاد می‌کند، این است که مقامات ما می‌گویند ما نمی توانیم اطلاعات نقل و انتقالات داخلی خود را به یک نهاد خارجی ارائه کنیم. اصلا یکی از ایرادات اصلی مجلس به پالرمو همین موضوع بوده است. در نهایت در سایه اختلاف بین دولت و مجلس، این لایحه به مجمع تشخیص ارسال شد تا زمانی که همه لوایح مورد مناقشه تصویب نشده و وارد حوزه اجرا نشود، نمی توانیم به دبیرخانه FATF بگوییم ما را از زیر فشار خارج کن.
وی تصریح کرده است: مساله ما اصلا زمان نیست. حقیقت این است که ما اصلا فرایند مذکور را شروع نکرده‌ایم. ما هنوز اندرخم مقدمات اف‌ای‌تی‌اف گیر افتاده ایم؛ چه برسد به شعار دادن درباره زمانی که همه چیز حل شود.
دانشمند عنوان کرده است: اگر واقع‌بینانه و هوشمندانه به این موضوع نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که ماجرا نه پیچیده است و نه عجیب. اما نباید درباره اف‌ای‌تی‌اف درگیر ساده‌انگاری و شعارهای بدون ضمانت اجرایی شویم.
وی تاکید کرده است: قانون اف‌ای‌تی‌اف کاملا شفاف و روشن است. لوایح ۴ گانه باید از طریق مجلس هر کشور تصویب شده و سپس به دبیرخانه هر کشور ارسال شود. این مثل قانون عضویت در هر باشگاه رسمی است که قوانین خود را دارد. ما هنوز این کار اولیه را انجام نداده ایم چون مجلس مخالفت و دولت پافشاری کرده است.
دانشمند یادآور شده است: این شرایط از زمان دولت آقای روحانی وجود دارد. در آن زمان هم در سایه پافشاری‌های دولت، لوایح به مجمع تشخیص ارسال شده و همان‌جا هم مانده است. بنابراین آن چه مشخص است، عدم همراهی مجلس با این قانون در گذار زمان است.
وی خاطرنشان کرده است: دولت چهاردهم نیز بر این قانون اصرار کرده و در نتیجه لوایح به مجمع تشخیص ارسال شده است. ممکن است همین فردا صبح همه چیز تغییر کند و یا هیچ تغییری نکند. تقریبا هیچ چیز درباره اف‌ای‌تی‌اف قابل پیش‌بینی نیست.
اگر سی‌اف‌تی‌را بپذیریم، بلافاصله وارد مذاکره با اف‌ای‌تی‌اف می‌شویم
رئیس مرکز اطلاعات مالی وزارت امور اقتصادی و دارایی در این میان گفته است: اگر سی‌اف‌تی را بپذیریم و تصویب کنیم، بلافاصله وارد مذاکره با اف‌ای‌تی‌اف خواهیم شد که اقدامات تقابلی تعلیق شود و رفتار اف‌ای‌تی‌اف با ما مشابه ۲۷ کشور دیگری که برنامه اقدام دارند یک رفتار عادی بشود، زمان بگیریم که سایر بندهای برنامه اقدام را برویم اجرا کنیم و ان‌شاالله بتوانیم با اجرای کامل برنامه اقدام روابطمان را با اف‌ای‌تی‌اف عادی کنیم.
وی تاکید کرده است: این یک انحراف است که فکر کنیم ما می‌خواهیم روابطمان را با اف‌ای‌تی‌اف عادی کنیم؛ ما می‌خواهیم روابطمان را با همه کشورهای دنیا و نهادهای منطقه‌ای و بین‌المللی عادی کنیم.
